Valkuilen bij het relativeren
Maar is dat wel een goede manier? Je lost je problemen niet op door ze te ontkennen of weg te lachen. En als je tegen jezelf zegt dat het allemaal toch niets uitmaakt, is dat niet erg motiverend. Bovendien heb je ook te maken met andere mensen die je nonchalante houding niet altijd zullen begrijpen en je misschien verwijten dat je het allemaal niet zo serieus neemt. Relativeren is prettig, maar ook daarin moet je de verhouding blijven zien.
In mijn boek Doe niet zo moeilijk beschrijf ik zes valkuilen bij het relativeren:
1. Euforie - alles is leuk, problemen bestaan niet, je kunt alles reframen.
2. Onverschilligheid - niets is belangrijk, lekker op de bank hangen is ook fijn!
3. Berusting - je accepteert alles wat zich aandient, maar je laat dan ook over je heen lopen.
4. Onthechting - Het maakt je niets uit, dus je bent nog weinig betrokken bij wat er gebeurt.
5. Zweverigheid - Er is niets dat werkelijk bestaat en het heelal is oneindig veel groter dan jij.
6. Lichtvoetigheid - je neemt niets meer serieus, maar doet alles af met een grap.
Betrokken onverschilligheid
Als je de kunst van het relativeren goed verstaat, betekent dat echter niet dat je de kantjes eraf loopt en alles maar afdoet als zinloos. Het betekent ook niet dat je overal de draak mee steekt of dat je niet meer met twee benen op de grond staat. Sterker nog, je bent zeer serieus, betrokken en gemotiveerd. Je vertrouwt op mensen en je werkt met maximale inspanning. Maar je laat je niet ontmoedigen als het tegenzit en je vat dat (voor uzelf) luchtig op. Dat is een levensinstelling die ik vaak omschrijf als 'maximale betrokkenheid met een gezonde dosis desinteresse'. Dat betekent dat je alles doet wat mogelijk is er een succes van te maken, je doelen te behalen en prettig met mensen om te gaan. Je stelt zeker je verwachtingen niet bij. Je behoudt juist grootse dromen en je streeft naar het beste, maar je bent onverschillig over de resultaten, als die achteraf niet uitpakken zoals je voor ogen had.De woorden desinteresse en onverschilligheid klinken misschien negatief en juist weinig betrokken, maar dat zijn ze in deze context niet. Het gaat erom dat je alles doet wat in je mogelijkheden ligt, maar dat tegenvallende resultaten je niet ontmoedigen. Aan de uiteindelijke resultaten kun je immers niets meer veranderen. Gedane zaken nemen geen keer. De uitslag staat vast. Het is dan zinloos om daar nog moeilijk over te doen. Je mag best even teleurgesteld zijn, je kunt er van leren. Maar daarna ga je weer met goede moed en nieuwe kennis op pad naar je volgende bestemming. Verder ben je belangstellend naar andere mensen. Je hebt interesse voor wat ze doen en bent nieuwsgierig naar hun belevenissen. Je stelt je open voor andere waarden, andere meningen en een ander perspectief. Je bent bij een probleem of een meningsverschil bereid om te kijken vanuit hun positie. Maar als hun waarden of hun gedrag je tegenstaan, wind je je daar ook niet over op.
Persoonlijk en inzichtgevend
In het boek leg ik uit hoe we onze moeilijkheden soms kunnen benaderen vanuit een ander perspectief. Dit beschrijf ik aan de hand van een aantal anekdotes en persoonlijke levenservaringen. Ik neem je mee naar het voetbalveld om inzicht te geven in hoe we denken. Ik noem de relativerende benadering van mijn ouders tijdens hun werk in de kapsalon en ik vertel hoe mijn verwerkingsproces bij het overlijden van mijn zus mij nog beter heeft leren relativeren. Dit alles combineer ik met verschillende technieken die zijn ontleend aan de cognitieve gedragstherapie. Ten slotte komt ook de techniek van het mentaliseren aan bod. Door de verschillen in de gezichtspunten en het gedrag van jezelf en anderen te begrijpen, kun je tot elkaar komen zonder je eigen positie te verlaten. Kennis van jouw perspectief én dat van anderen, geeft je een breder perspectief en vergroot je invloed.
tekst: Frank van Marwijk
© Bodycom Lichaamscommunicatie
